videtur traditio antiqua eum obiisse antequam Iesus coepit facere et docere. Iacobus minor, frater Domini, apostolus; cf. Gal. 1,19; Simon zelotes; cf. 10,4; Iudas, frater Iacobi, qui et Thaddaeus (Lebbaeus) vocatur, de quibus vide Cornely, Introd. III p. 595.649. Cum itaque eum et eius cognatos novissent scandalizabantur in eo v. 57; inique ferebant quod subito e vita communi emersisset, eos doceret sibique uti putabant aliquid arrogaret. Messiam ipsi quoque cum ceteris exspectabant pompa et gloria incedentem; iam invidia tanguntur (S. Hier.), cum ille quidquam maius appetere illis videretur. Scandalizari aliqui accipiunt ac si opera et sapientiam Christi ad diabolum adiutorem retulissent (Tost. Dion. Mald., uti 12,24 de pharisaeis dicitur), at communiter et vere id ex humilitate generis eius interpretantur, prout ipsis quaestionibus declaratur. Iesus autem magna mansuetudine (S. Chrys. Euth. Cai.) respondet : non est propheta sine honore nisi in patria sua, apud concives, et in domo sua apud cognatos et familiares et domesticos; nam « propemodum naturale est cives semper civibus invidere » (S. Hier.) et facile « solemus homines familiares contemnere et externos in admiratione habere >>> (Theoph.), assueta quippe despiciuntur (Euth.); dein, ut S. Thom. monet, homines semper infirma in memoriam reducunt et si quem noverint in aliqua re sibi parem esse, in omnibus eum parem existimant neque credunt eum posse esse maiorem neque ferre possunt, ut Dion. notat, comparem sibi praeferri. Ceterum illa sententia quasi in proverbium abiit et eodem modo David apud suos est neglectus (1 Reg. 16,11; 17,28); simile fertur Aristotelis effatum omnibus philosophis duram visam esse vitam in patria, et Plinii de Protogene : sordebat ille suis, ut plerumque domestica (cf. Grotius). Sensus est prophetam nullibi magis contemni ac vilipendi quam apud eos quibuscum antea familiariter vixerit. Ceterum vide Ioan. 4,44; Christum autem bis vel ter (Luc. 4,24) similem enuntiasse sententiam non erit offensioni, si recordatus fueris id in aliis quoque rebus quandoque evenisse (cf. 7,16 et 12,33; 5,29 et 18,8. Luc. 8,16 et 11,33). Christus semper exigit fidem, ut patret miracula; unde v. 58 et non fecit ibi virtutes multas propter incredulitatem eorum; ergo tamen apud aliquos fidem invenit, sicut Deus ubique suos habere solet electos etiam in medio peccatorum; sed in Nazareth paucorum fides pauca meruit miracula (Cai.). Aliqua patravit ne dicere possent se esse neglectos sibique non esse oblatam opportunitatem credendi; cur non plura patraverit, saepius reddunt rationem ne gravius punirentur et condemnarentur (cf. S. Chrys. Euth. Hier. Bed. Pasch.); at in textu eorum incredulitas assignatur causa; invitis enim et infi delibus Deus non obtrudit sua beneficia; fastidiosos divites dimisit inanes, et Christus antequam sanat fidem postulat; vide 9,28 et 8,2. 10; 9,22. Iterum evangelista magno pondere declarat quae sit unica causa cur Iudaei excludantur a regno et beneficiis messianis; nihil prodest esse filium Abrahae, nihil prodest esse civem in eadem urbe cum lesu, si fides deficiat. Sui eum non receperunt; ita olim; quare regnum messianum apud gentes est constitutum et apud gentes alienigenas usque ad diem hodiernum consistit, dum filii regni qui primi erant vocati longe degunt exclusi et se ipsos excludentes propter incredulitatem eorum. En qualiter in hac quoque parte evangelista aequales suos doceat moneatque. O. A. M. D. G. |