ภาพหน้าหนังสือ
PDF
ePub

minus dicat, nullum ponentem manum in aratro et respicientem retrorsum, dignum esso regno cœloruin (Luc. 1x, 62). Respicere autem retrorsum, nihil aliud est quam in eo quemquam pœnitere quod cœperit bonum, et rarsum mundanis desideriis obligari. Denique ab spe venite nulla nos malorum quantitas revocet: quia quamvis gravis sit culpa humana, largior nihilominus est misericordia divina. Unde per Psalmistam dicitur, Multa est apud Dominum misericordia, el copiosa apud eum redemptio (Psal. cxxix, 7), Et iterum, Cor contritum et humiliatum Deus non spernit (Psal. L, 19).

27. Ilec nos, fratres, diebus ac noctibus memoria refoveat, hec nos præcepta frequenter sollicitent. Debitum vitæ finem jam jamque adfiturum putemus: vicimumque speremus mortis diem, quem longinquum esse nescimus. Modo emendemus quod deliquimus ; ne tunc pœnitere incipiamus quando jam non valebimns. Erit quidem et in inferno pœnitentia, sed omnino infructuosa. Erit ibi pœnitentia dolorem 'habens, sed medicinam non habens ; ibique nullatenus poterit a Deo promereri quod petit, qui hic noluerit audire quod Dens jussit. Ideoque, charissimi, quan: tum possumus, præceptis Dei in omnibus obtemperemus; ut ibi præmium muneris capiamus. Ipsi, dum licet, hic nos castigemus, ipsi nobiscum de actibus nostris rationem faciamus ipsi nos judici nostro accusemus, atque emendationem nostram non ad extremum vitæ differamus: sed quoties in peccatis

:

labimur, per pœnitentiam resurgamus, ac totis viri bus voluptates pessimas carnisque illecebras vincentes, illud omnimodis præcaveamus: quoniam quotidie ad mortem properamus, et dum nescimus securique consistimus, repente mors venit. Ibi ergo festinemus ubi jam non timetur, et ubi nos sancti omnes suscipere vel videre desiderant, ubi nos rex cœlestis Christus et superni cives Angeli expansis charitatis brachiis exspectant. Ibi, inquam, festinemus, ubi sine fine vivamus, et ubi angelicis agrainibus consortes esse possimus. Ita postremo in exsilio hujus mundi agamus, ut ad futurum judicium cum secura conscientia bonis operibus ornati veniamus: ibique gratissimum Deo munus nostras animas offeramus: at pro hoc commercio ab co ternitatis beatitudinem accipere et in sæculum sæculi gloriari. possimus. Hæc nos, charissimi, mandata hactenus quasi lac vobis gustanda porreximus; et ecce moda sub testimonio Dei et sanctorum Angelorum qui nos loquentes audiunt, absolvimus debitum nostrum, cœlestia vobis præcepta tradeutes. Amodo jam vestrum est cogitare, quatenus et admonitio nostra effectum habeat salutis, et vos semper voluntatem Dei facientes ab omni vos malo custodiatis, atque demum liberi ab omni contagione peccati ad regna coelestia tripudiantes pervenire possitis: praestante Domino nostro Jesu Christo, qui cum Patre et Spiritu san cto vivit et regnat per cuncta sæcula sæculorum. Amen.

SERMO

DE SYMBOLO".

EXORDIUM Fidei interioris et exterioris necessitas. Symbolum regula fidei. Quaratione institutum sit. Quid complectatur (b) Notum est, dilectissimi, Charitati vestræ, quod milites seculi beneficia temporalia' a temporalibus do minis accepturi, prius sacramentis militaribus obligantur, et dominis suis fidem se servaturos profitentur: quanto magis ergo aterno Regi militaturi, et æterna premia percepturi, debent sacramentis cœlestibus obligari, et fidem per quam ei placituri sunt, publice profiteri ? Dicit enim Apostolus, Sine fide impossibile est placere Deo (H br. xi, 6). Hanc in cordibus nostris agnoscit, qui scrutatur renes et corda (Psal. vi, 10). Sed propter conservandam Ecclesi.e unitatem, dispensationi hujus temporis cum fide cordis necessaria est oris confessio: quia corde creditur ad justitiam, ore autem confessio fit ad salutem (Rom, x, 10), non tantum prædicatorum, sed etiam auditorum. Non enim aliter frater de fratre bene sentiret nec pax Ecclesiæ servaretur, nec alium docere, aut ab alio discere saluti necessária posset, nisi quod in corde habet, signis vocum tanquam suis vehiculis ad aliorum corda transmitteret. Et ergo fides et corde servanda, et ore promenda. Fides namque omniunt bonorum est fundamentum, et humane salutis initium. Sine hac nemo ad numerum filiorum Dei poterit pervenire: quia sine ipsa in hoe sæculo nec justificationis consequitur gratiam, nec in futuro vitam possidebit æternam. Et si quis non ambulaverit per fidem, non perveniet ad speciem. Hoc attendentes sancti Apostoli, certam fidei regulam tradiderunt, quam secundum numerum Apostolicum duodecim sententiis comprehensam, Symbolum vocaverunt: per quam credentes cathol.cam tenerent unitatem, et per quam hereticam convincerent pravitatem. Symbe

(u) ohm in tomo 10, de Tempore serm. 181, et post in Append. 39. Ex Ruffiao, Casario, Gregorio, Ivone Carnotensi, etc., collectus, et insuper Append. tomi 5 totum sermonem 242 membratim dissectum complectens.

(b) Ivo Caruct., serm. de symb. et prolog. Fulgentii de Vide.

lum ergo tali ratione institutum, majores nostri dixe

runt.

(a) Tradunt cuim, quod post ascensionem Domini et Salvatoris nostri ad Patrem, cum per adventum Spiritus sancti discipuli ejus inflammatilinguis omnium loquerentur, ad singulas quasque, nationes, ut Dei verbum prædicarent, ituri ac discessuri ab ins vicém, normam prius sibi. future prædicationis, in commune statuerunt; ne localiter ab invicem discedentes, diversum vel dissonum prædicarent, his qui ad fidem Christi invitabantur. Quines igitur in uno positi, et Spiritu sancto repleti, breve sue prædicationis indicium conferendo in unum, quod sentiebat unusquisque computabat, atque hauc ita credentibus dandam esse regulam instituerunt. Symbolum breve est verbis, sed magum est sacramentis. Quidquid enim præligaratum est in Patriarchis, quidquid de nuntiatum est in Scripturis, quidquid prædictum est in Prophetis, vel de Deo ingenito, vel ex Deo in Deum nato, vel de Spiritu sancto vel de suscipiendo omai sacramento, vel de morte Domini resurrectionisqué ejus mysterio, totum breviter hoc Symbolum continet, el contine:do habet et confitendo. Discat ergo quisque fidem Apostolicam professus per ora gestantium in Baptismo, cum ad annos intelligibiles venerit. Jam adistius Symboli professionis sacramentum textumque veniamus, quod in hunc modum incipit:

CAPUT PRIMUM. Credere Deum, Deo, in Deum. Fides diaboli. Omnipotens. Credo in Deum Patrem omnipotentem, (b) In primis, dilectissimi, qualis sermo sit in Symboli capite, diligenter attendite. Ergo in primo habet, Credo. Vide quod Dominus noster non nos jubet discutere divina judicia, sed credere: necrationem requirere, sed fidem simpliciter et immobiliter exhibere. Non dicit, Credo Deum; vel, Credo Deo quamvis et hæc saluti necessaria sint. Aliud enim es,

(a) Ex Symb. Ruffini; et serm. 242 in Appendice tomi 5. () Ex serai. 212, n. 2, in Appead. tomni 3; ex symbolo Rullini.

24. Ecce, charissími, prædixi vobis simpliciter, ut intelligere possitis que sint unicuique ventura. Nemo jam se de ignorantia poterit excusare quoniam mors et vita prænuntiata sunt vobis, supplicia impiorum, et gloria justorum. Jam vero in arbitrio vestro consistit eligere quod teneatis. Unusquisque enim quod hic concupierit et assecutus fuerit, hoc utique possidebit. Vitam ergo æternam toto nisu concupiscite : nec emendationem vestram diutius differatis, sed ad lucranda cœlestia regna ultro ipsi relinquite quod lucis hujus fine perdendum est. Surgat jam, queso, quicumque peccati catena constrictus tenetur, et expergefactus a somno su mortis evigilet. Recurrat ad confessionem, et agat pœnitentiam. Nec erubescat publice pœnitere super immunditiis quas gessit: quia revera multo melius est hic pauco tempore pœnitere, quam per tot millia annorum inferni supplicia sustinere. Si ex toto corde pœnituerit, cito succurret illi Redemptor qui quatriduanum jam fetidum susciLavit Lazarum (Joan. x1, 43). Paratus est ille semper misericordie sinus, et clementer exspectat, ut suscipiat pœnitentes. Non est enim, sicut scriptum tenemus, de quamvis magnis criminibus remittendis Dei unquam misericordia desperanda: quia ipse quotidie clamat per prophetam dicens, Quacumque die conversus fuerit peccator ab immunditia sua, omnes iniquitates ejus erunt in oblivione coram me (Ezech. xvui, 21 ). Et rursus per alium prophetam dicit, Ego sum Dominus Deus vester qui deleo iniquitates vestras (Isui. XLIII, 25). Et illud de Evangelio, Gaudium erit in cœlo super uno peccatore pœnitentiam agente, quam super nonaginta novem justis qui non indigent pœnitentia (Luc. xv, 7). Et illud: Nolo mortem peccatoris, sed ut magis convertatur et vivat (Ezech. xxx, 11). Ca Con siderate, fratres charissimi, quam larga bonitas Dei nostri, quam ineffabilis misericordia ejus. Quotidie contemnitur; et quotidie nos ad pœnitentiam benignissima pietate invitat. Fiduciam nobis pia ejus largitio præstat: ut nec desperemus de Christi misericordia, uec tamen nobis absque fructu pœnitentiæ veniam coucess:m præsumamus. Dominus enim quantum patris pictate indulgens semper et misericors est, tantum judicis majestate severus est et metuendus. Potest quidem reis dare indulgentiam, potest ipse suam reflectere sententiam, potest pœnitenti gratias indulgere; non potest tämen nisi justissime judicare: quoniam non est apud Deum commutatio, ucc vicissitudinis obumbratio (Jacobi 1, 17). Equissime enim judicat, atque æqualiter secundum uniuscujusque facta repensat; bona scilicet bonis, et mala malis. Ideoque, charissimi, reminiscimini quæ egistis: et si vos deliquisse cognoscitis, sine aliqua dilatione ad pœnitentie medicamenta confugite. Audite prophetam admonentem: Nolite, inquit, tardare converti ad Dominum, nec differatis de die in diem (Eccli. v, 8), quia nescitis quid crastino futurum sit. Mementole semper quod ante conspectum omnipotentis Dei conversamini, qui prospicit omnium homir, a non solum facta, sed et cogitationes, sicut et Apostolus ait: Non est ulla creatura invisibilis in conspectu ejus, sed omnia nudu et aperta sunt oculis ejus (Hebr. iv, 13).

25. Hæc jugiter cogitantes, intentissima sollicitudine vos custodite, ultimique diei vos adventui cum bonis operibus semper preparate, Ecce jam, ut certissime tenemus, finis mundi in promptu est, jam finis sæculi instat: et, quod fugendum est, tanta mala

quotidie fiunt, tantæ tribulationes da ut

per hæc etiam mundus finem suum

modo proclamare videatur. Ecce omnia quæ Prophetæ vaticinaverant, quæque prædixerunt Apostoli, pene jam completa sunt: solns dies judicii.et horribilis Antichristi adventus adhuc restal. Ecce bellum super bellum, tribulatio super tribulationem, fames super famem, pestilentia super pestilentiam, et gens

Ms. Corbeiensis, pœnitendi gratias indulgere. Spicil., pœnitendi tempus gratis indulgerc.

supra gentem consurgit. Omnia quæ dudum sunt præ dicta, nos jam videmus impleta. Quare ergo summs lapidei, et ferreum pectus possidemus, ut pro remedio anime nostræ inter tot mala minime cogitemus? Diu est enim quod vox divina minatur: sed nullatenus hominum pertinacia mutatur. Cœlestis olim intentatur ultio; et nulla hominum adhibetur satisfactio. Dei proximat ira; et tepide agitur pœnitentia. Venturum Prophetæ testantur supplicium; et raro ab hominibus Dei imploratur auxilium. Quapropter, dilectissimi, moneo, ut vel jam mundo finiente humana finiatur malitia, soliusque Dei toto nisu quærafur misericordia. Non vos jam divitiarum onera ad terram premant, quia cito bic omnia relinquemus : nec pariter et Christum velimus habere et sæculum; sed spreto sæculo liberi festinemus ad cœlum,

26. Reminiscamur quam gravia sunt scelera quæ commisimus, quamque dira inferni supplicia quæ ti· memus; et juxta qualitatem culpæ medicamentum adhibeamus pœnitentiæ. Cogitemus quod secundum Apostolum, Nihil in hunc mundum intulimus, nihilque ex eo morientes auferre poterimus (1 Tim. vi, 7 ). Nudi nati sumus, nudi utique morituri : quidquid autem hic inventum est, hic procul dubio relinquetur. Opera tantummodo bona si hic egerimus, ipsa nobiscum ad cælos portabuntur; imo nos ipsa ad cœlum portabunt. Tanquam peregrini ergo sola sufficientia contenti, illas divitias nobis hic acquiramus, quas nobiscum ad paradisi patriam feramus. Deum super omnia diligamus; quia revera impium est eum non diligi, cui vicem rependere non possumus, etiam et cum diligimus. Quid enim nos impii pio Domino retribuere poterimus pro omnibus quæ retribuit nobis (Psal, cxv, 12); quia nullis nostris præcedentibus meritis tanta nobis præstitit indignis, ut nos a jugo dire dominationis redimeret? De sede paterne majestatis ad nos descendit, injurias in terris pertulit, probra sustinuit, mortem indebite subiit et hec quidem omnia patienter sustulit, ut nobis humilita tis et patientia exempla monstraret; unde et sequentibus se discipulis dixit, Discite a me, quia mitis sum et humilis corde (Matth. xi, 29). Oportet igitur ut quemadmodum ille pro nobis, ita et nos cuncta adversa que nobis propter peccata nostra eveniunt, equanimiter toleremus; ut patientiae fructum in vita æterna capere possimus. Urgeamus ergo, fratres cursum nostrum, dum tempus habemus: odiamus hunc mundum, quem diu possidere non possumus. Nulla jam nos malorum operum contagia polluant : sed divinus nos aspectus semper a peccatis arceat. Si enim homines nostri similes peccatores et ex eodem luto formatos, ne nos peccantes inspiciant, erybescimus; quanto magis æternum et solum sine peccato omnipotentem Deum revereri ac timere debemus, qui non solum facta, sed etiam cogitationes considerat et videt? Hunc ergo quotidie timeamus, hujus reverentiam nobiscum seniper feramus: sicque nos spes indulgentia erigat, ut metus gehennæ semper affligat. Ante omnia et super omnia charitatem habeamus, reminiscentes præcepti Domini quo dicitur, Habete in vobis sal, et pacem habete inter vos (Marc. ix, 49) Et illud: Mandatum novum do vobis, ut diligatis invicem (Joan. x, 34), Nam et alibi dicitur, Habete charitatem quod est vinculum unitatis (Coloss. m, 14). Et iterum, Estote imitatores Dei sicut filii charissimi, et ambulate in dilectione (Ephes. v, 1 et 2). Et iterum, Omnis amaritudo el ira et indignatio tollatur a vobis cum omni malitia (Id. iv, 31). Et, Sol nón occidat super iracundiam vestram (Ibid., 27). Nempe sicut nullum proficit in vulnere medicamentum, si sit intus ferrum; ita nihil proficit illius oratio, in cujus pectore mortiferum versatur odium. Habeamus, fratres, charitatem quia si illam habuerimus, omnibus virtutibus replebimur: si vero charitatem non habuerimus, quidquid boni habere videmur, totum perdimus. Nec in arrepto bene agendi proposito penitus lassescamus: præcipue cum Do

.

minus dicat, nullum ponentem manum in aratro et respicientem retrorsum, dignum esso regno cœloruin (Luc. 1x, 62). Respicere autem retrorsum, nihil aliud est quam in eo quemquam pœnitere quod cœperit bonum, et rarsum mundanis desideriis obligari. Denique ab spe venie nulla nos malorum quantitas revocet: quia quamvis gravis sit culpa humana, largior nitrilominus est misericordia divin. Unde per Psalmistam dicitur, Multa est apud Dominum misericordia, et copiosa apud eum redemptio (Psal. cxxix, 7), Et iterum, Cor contritum et humiliatum Deus non spernit (Psal. L, 19).

27. Ilæc nos, fratres, diebus ac noctibus memoria refoveat, hec nos præcepta frequenter sollicitent. Debitum vitæ finem jam jamque adfuturum putemus: vicinumque speremus mortis diem, quem longinquum esse nescimus. Modo emendemus quod deliquimus; ne tunc pœnitere incipiamus quando jam non valebimus. Erit quidem et in inferno pœnitentia, sed omnino infructuosa. Erit ibi pœnitentia dolorem habens, sed medicinam non habens: ibique nullatenus poterit a Deo promereri quod petit, qui hic noluerit audire quod Dens jussit. Ideoque, charissimi, quan; tum possumus, præceptis Dei in ommibus obtemperemus; ut ibi præmium muneris capiamus. Ipsi, din licet, hic nos castigemus, ipsi nobiscum de actibus nostris rationem faciamus: ipsi nos judici nostro accusemus, atque emendationem nostram non ad extremum vitæ differamus: sed quoties in peccatis

[ocr errors]

labimur, per pœnitentiam resurgamus, ac totis viri bus voluptates pessimas carnisque illecebras vincentes, illud omnimodis præcaveamus : quoniam quotidie ad mortem properamus, et dum nescimus securique consistimus, repente mors veuit. Ibi ergo festinemus ubi jam non timetur, et ubi nos sancti omnes suscipere vel videre desiderant, ubi nos rex cœlestis Christus et superni cives Angeli expansis charitatis brachiis exspectant. Ibi, inquam, festinemus, ubi sine fine vivamus, et ubi angelicis agrai nibus consortes esse possimus. Ita postremo in exsilio hujus mundi agamus, ut ad futurum judicium cum secura conscientia bonis operibus ornati veniamus: ibique gratissimum Deo munus nostras animas offeramus: ut pro hoc commercio ab co ternitatis beatitudinem accipere et in sæculum sæculi gloriari. possimus. Hæc nos, charissimi, mandata hactenus quasi lac vobis gustanda porreximus; et ecce moda sub testimonio Dei et sanctorum Angelorum qui nos loquentes audiunt, absolvimus debitum nostrum, cœlestia vobis præcepta tradentes. Amodo jam ve strum est cogitare, quatenus et admonitio nostra effectum habeat salutis, et vos semper voluntatem Dei facientes ab omni vos malo custodiatis, atque demum liberi ab omni contagione peccati ad regua coelestia tripudiantes pervenire possitis: praestante Domino nostro Jesu Christo, qui cum Patre et Spiritu sancto vivit et regnat per cuncta sæcula sæculorum. Amen.

SERMO

DE SYMBOLO".

EXORDIUM Fidei interioris et exterioris necessitas. Symbolum regula fidei. Quaratione institutum sit. Quid complectatur. (b) Notum est, dilectissimi, Charitati vestræ,, quod milites seculi beneficia temporalia' a temporalibus dominis accepturi, prius sacramentis militaribus obligantur, et dominis suis fidem se servaturos profitentur: quanto magis ergo æterno Regi militaturi, et æterna premia percepturi, d bent sacramentis cœlestibus obligari, et fidem per quam ei placiturí sunt, publice profiteri ? Dicit enin Apostolus, Sine fide impossibile est placere Deo (H br. xi, 6). Hanc in cordibus nostris agnoscit, qui scrutatur renes et corda (Psal. vi, 10). Sed propter conservandam Ecclesi.e unitatem, dispensationi hujus temporis cum fide cordis necessaria est oris confessio: quia corde creditur ad justitiam, ore autem confessio fit ad salutem (Rom, x, 10), non tantum prædicatorum, sed etiam auditorum. Non enim aliter frater de fratre bene sentiret nec pax Ecclesiæ servaretur, nec alium docere, aut ab alio discere saluti necessária posset, nisi quod in corde habet, signis vocum tanquam suis vehiculis ad aliorum corda transmitteret. Est ergo fides et corde servanda, et ore promenda. Fides namque omnium bonorum est fundamentum, et humane salutis initium. Sine hac nemo ad numerum filiorum Dei poterit pervenire: quia sine ipsa in hoc seculo nec justificationis consequitur gratiam, nec in futuro vitam possidebit æternam. Et si quis non ambulaverit per fidem, non perveniet ad speciem. Hoc attendentes sancti Apostoli, certam fidei regulam tradiderunt, quam secundum numerum Apostolicum duodecim sententiis comprehensam, Symbolum vocaverunt : per quam credentes catholicam tenerent unitatem, et per quam hæreticam convincerent pravitatem. Symb

(u) Olim in tomo 10, de Tempore serm. 181, et post in Append. 39. Ex Ruffiao, Cæsario, Gregorio, Ivone Carnotensi, etc., collectus, et insuper Append. tomi 5 totum sermonem 242 membratim dissectum complecteus.

(b) Ivo Caruct., serm. de symb. et prolog. Fulgentii de

Vile.

lum ergo tali ratione institutum, majores nostri dixe

runt.

(a) Tradunt enim, quod post ascensionem Domini et Salvatoris nostri ad Patrem, cum per adventum Spiritus sancti discipuli ejus inflammati linguis omnium loquerentur, ad singulas quasque nationes, ut Dei verbum prædicarent, ituri ac discessuri ab in viem, norman prius sibhi future pradicationis, in commune statuerint; ne localiter ab invicem discedentes, diversum vel dissonum prædicarent, his qui ad fidem Christi invitabantur. Omnes igitur in uno positi, et Spiritu sancto repleti, breve sue prædicationis indicium conferendo in unum, quod sentiebat unusquisque computabat, atque hanc ita credentibus dandam esse regulam instituerunt, Symbolum breve est verbis, sed maguum est sacramentis. Quidquid enim præfigaratum est in Patriarchis, quidquid denuntiatum est in Scripturis, quidquid prædictum est in Prophetis, vel de Deo ingenito, vel ex Deo in Deum nato, vel de Spiritu sancio vel de suscipiendo omni sacramento, vel de morte Domini resurrectionisque ejus mysterio, totum breviter hoc Symbolum continet, et contine:do habet et confitendo. Discat ergo quisque lidem Apostolicam professus per ora gestantium in Baptismo, cum ad annos intelligibiles venerit. Jam ad istius Symboli professionis sacramentum textumque veniamus, quod in hunc modum incipit:

[ocr errors]

CAPUT PRIMUM. Credere Deum, Deo, in Deum. Fides diaboli. Omnipotens. Credo in Deum Patrem omnipotentem. (b) In primis, dilectissimi, qualis sermo sit in Symboli capite, diligenter attendite, Ergo in primo habet, Credo. Vide quod Dominus noster non nos jubet discutere divina judicia, sed credere: nec rationem requirere, sed fidem simpliciter et immobiliter exhibere. Non dicit, Credo Deum; vel, Credo Deo quamvis et hæc saluti necessaria sint. Aliud enim es,

(a) Ex Symb. Ruffini; et serm. 242 in Appendice tomi 5. (*) Ex serai. 212, n. 2, in Appead. tomi 3; ex symbolo Bullai.

24. Ecce, charissimi, prædixi vobis simpliciter, ut intelligere possitis que sint unicuique ventura. Nemo jam se de ignorantia poterit excusare: quoniam mors et vita prænuntiata sunt vobis, supplicia impiorum, et gloria justorum. Jam vero in arbitrio vestro consistit eligere quod teneatis. Unusquisque enim quod hic concupierit et assecutus fuerit, hoc utique possidebit. Vitam ergo æternam toto nisu concupiscite : nec emendationem vestram diutius differatis, sed ad lucranda cœlestia regna ultro ipsi relinquite quod lucis hujus fine perdendum est. Surgat jam, queso, quicumque peccati catena constrictus tenetur, et expergefacins a somno sue mortis evigilet. Recurrat ad confessionem, et agat pœnitentiam. Nec erubescat publice pœnitere super immunditiis quas gessit : quia revera multo melius est hic pauco tempore pœniterc, quam per tot millia annorum inferni supplicia sustinere. Si ex toto corde pœnituerit, cito succurret illi Redemptor qui quatriduanum jam fetidum suscitavit Lazarum (Joan. x1, 43). Paratus est ille semper misericordie sinus, et clementer exspectat, ut suscipiat pœnitentes. Non est enim, sicut scriptum tenemus, de quamvis magnis criminibus remittendis Dei unquam misericordia desperanda: quia ipse quotidie clamat per prophetam dicens, Quacumque die conversus fuerit peccator ab immunditia sua, omnes iniquitates ejus erunt in oblivione coram me (Ezech. xvu, 21). Et rursus per alium prophetam dicit, Ego sum Dominus Deus vester qui deleo iniquitates vestras (Isai. XLIII, 25). Et illud de- Evangelio, Gaudium erit in

supra gentem consurgit. Omnia quæ dudum sunt præ dicta, nos jam videmus impleta. Quare ergo suums lapidei, et ferreum pectus possidemus, ut pro remedio anime nostræ inter tot mala minime cogitemus? Diu est enim quod vox divina minatur: sed nullatenus hominum pertinacia mutatur. Cœlestis olim intentatur ultio; et nulla hominum adhibetur satisfactio. Dei proximat ira; et tepide agitur pœnitentia. Venturum Prophetæ testantur supplicium; et raro ab hominibus Dei imploratur auxilium. Quapropter, dilectissimi, moneo, ut vel jam mundo finiente humana finiatur malitia, soliusque Dei toto nisu quæratur misericordia, Non vos jam divitiarum onera ad terram premant, quia cito bic omnia relinquemus : nec pariter et Christum velimus habere et sæculum ; sed spreto sæculo liberi festinemus ad cœlum.

26. Reminiscamur quam gravia sunt scelera quæ commisimus, quamque dira inferni supplicia quæ ti› memus; et juxta qualitatem culpæ medicamentum adhibeamus poenitentiæ. Cogitemus quod secundum Apostolum, Nihil in hunc mundum intulimus, nihilque ex eo morientes auferre poterimus (1 Tim. vi, 7). Nudi nati sumus, nudi utique morituri: quidquid autem hic inventum est, hic procul dubio relinquetur. Opera tantummodo bona si hic egerimus, ipsa nobiscum ad cœlos portabuntur; imo nos ipsa ad cœlum portabunt. Tanquam peregrini ergo sola sufficientia contenti, illas divitias nobis hic acquiramus, quas nobiscum ad paradisi patriam feramus. Deum super omnia diligamus; quia revera impium est eum non cui vicem rependere non possumus, etiam et

colo super uno peccatore pœnitentiam agente, quam sud

per nonaginta novem justis qui non indigent pœnitentia (Luc. xv, 7). Et illud: Nolo mortem peccatoris, sed ut magis convertatur et vivat (Ezech xxx410). Cons fratres charissimi, quam est bonitas Dei nostri, quam ineffabilis misericordia ejus. Quotidie contemnitur; et quotidie nos ad pœnitentiam benignissima pietate invitat. Fiduciam nobis pia ejus largitio præstat: ut nec desperemus de Christi misericordia, uec tamen nobis absque fructu pœnitentiæ veniam concessam præsumamus. Dominus enim quan tum patris pietate indulgens semper et mísericors est, Lantum judicis majestate severus est et metuendus. Potest quidem reis dare indulgentiani, potest ipse suam reflectere sententiam, potest pœnitenti gratias indulgere; non potest tamen nisi justissime judicare: quoniam non est apud Deum commutatio, nec vicissitudinis obumbratio (Jacobi í, 17). Equissime enim judicat, atque æqualiter secundum uniuscujusque facta repensat; bona scilicet bonis, et mala malis. Ideoque, charissimi, reminiscimini qua egistis: et si vos deliquisse cognoscitis, sine aliqua dilatione ad pœnitentiæ medicamenta confugite. Audite prophetam admonentem: Nolite, inquit, tardare converti ad Dominum, nec differatis de die in diem (Eccli. v, 8), quia nescitis quid crastino futurum sit. Mementote semper quod ante conspectum omnipotentis Dei conversamini, qui prospicit omnium homi, a non solum facta, sed et cogitationes, sicut et Apostolus ait: Non est ulla creatura invisibilis in conspectu ejus, sed omnia nuda et aperta sunt oculis ejus (Hebr. v, 13).

ut

25. Hæc jugiter cogitantes, intentissima sollicitudine vos custodite, ultimique diei vos adventui cum bonis operibus semper preparate. Ecce jam, ut certissime tenemus, finis mundi in promptu est, jam finis sæculi instat: et, quod fugendum est, tanta mala quctidie fiunt, tantæ tribulationes crebrescunt, per have etiam mundus finem suum quodam modo proclamare videatur. Ecce omnia quæ Prophete vaticinaverant, quæque prædixerunt Apostoli, pene jam completa sunt: solns dies judicii et horribilis Antichristi adventus adhuc restat. Ecce bellum super bellum, tribulatio super tribulationem, fames super famem, pestilentia super pestilentiam, et gens

Ms. Corbeiensis, pœnitendi gratias indulgere. spicil., pœnitendi tempus gratis indulgerc.

Cum

diligimus. Quid enim nos impii pio Domino re

tribuere poterinius pro omnibus quæ retribuit nobis (Part XV, 12), que nullis nostris præcedentibus meritis tanta nobis prestitit indignis, nos a jugo dire dominationis redimeret? De sede paterne majestatis ad nos descendit, injurias in terris pertulit, probra sustinuit, mortem indebite subiit et hrc quidem omnia patienter sustulit, ut nobis humilita tis et patientia exempla monstraret; unde et sequentibus se discipulis dixit, Discite a me, quia mitis sum et humilis corde (Matth. xi, 29). Oportet igitur ut quemadmodum ille pro nobis, ita et nos cuncta adversa quæ nobis propter peccata nostra eveniunt

quanimiter toler toleremus; ut ælerna capere possimus. Urge fructum in vita

ergo, fratres, cursum nostrum, dum tempus habemus: odiamus hunc mundum, quem diu possidere non possumus. Nulla jam nos malorum operum contagia polluant : sed divinus nos aspectus semper a peccatis arceat. Si enim homines nostri similes peccatores et ex eodem luto formatos, ne nos peccantes inspiciant, erybescimus; quanto magis æternum et solum sine peccato omnipotentem Deum revereri ac timere debemus, qui non solum facta, sed etiam cogitationes considerat et videt? Hunc ergo quotidie timeamus, hujus reverentiam nobiscum semper feramus: sicque nos spes indulgentiæ erigat, ut metus gehennæ semper affligat. Ante omnia et super omnia charitatemi habeamus, reminiscentes præcepti Domini que dicitur, Habete in vobis sal, et pacem habete inter vos (Marc. ix, 49) Et illud: Mandatum novum do vobis, ut diligatis invicem (Joan. x, 34). Nam et alibi dicitur, Habete charitatem quod est vinculum unitatis (Coloss. I, 14). Et iterum, Estote imitatores Dei sicul filii charissimi, et ambulate in dilectione (Ephes. v, Let 2). Et iterum, Omnis amaritudo et ira et indignatio tollatur a vobis cum omni malitia (Id. iv, 31). Et, Sol non occidat super iracundiam vestram (Ibid., 27). Nempe sicut nullum proficit in vulnere medicamentum, si sit intus ferrum; ita nihil proficit illius oratio, in cujus pectore mortiferum versatur odium. Habeamus, fratres, charitatem: quia si illam habuerimus, omnibus virtutibus replebimur: si vero charitatem non habuerimus, quidquid boni habere videmur, totum perdimus. Nec in arrepto bene agendi proposito penitus lassescamus: præcipue cum Do

minus dicat, nullum ponentem manum in aratro et respicientem retrorsum, dignum esso regno cœloruin (Luc. 1x, 62). Respicere autem retrorsum, nihil aliud est quam in eo quemquam pœnitere quod cœperit bonum, et rørsum mundanis desideriis obligari. Denique ab spe veni:e nulla nos malorum quantitas revocet: quia quamvis gravis sit culpa humana, largior nikilominus est misericordia divina. Unde per Psalmistam dicitur, Multa est apud Dominum misericordia, et copiosa apud eum redemptio ( Psal. cxxix, 7), Et iterum, Cor contritum et humiliatum Deus non spernit (Psal. L, 19).

27. Ilec nos, fratres, diebus ac noctibus memoria refoveat, hec nos præcepta frequenter sollicitent. Debitum vitæ finem jam jamque adfuturum putemus : vicinumque speremus mortis diem, quem longinquam esse nescimus. Modo emendemus quod deliquimus; ne tunc pœnitere incipiamus quando jam non valebimns. Erit quidem et in inferno pœnitentia, sed omnino infructuosa. Erit ibi pœnitentia dolorem habens, sed medicinam non habens : ibique nullatenus poterit a Deo promereri quod petit, qui hic uoluerit audire quod Dens jussit. Ideoque, charissimi, quan, tum possumus, præceptis Dei in ommibus obtemperemus; ut ibi præmium muneris capiamus. Ipsi, dum licet, hic nos castigemus, ipsi nobiscum de actibus nostris rationem faciamus ipsi nos judici nostro accusemus, atque emendationem nostram non ad extremum vitæ differamus: sed quoties in peccatis

labimur, per pœnitentiam resurgamus, ac totis viri. bus voluptates pessimas carnisque illecebras vincentes, illud omnimodis præcaveamus : quoniam quatidie ad mortem properamus, et dum nescimus securique consistimus, repente mors veuit. Ibi ergo festinemus ubi jam non timetur, et ubi nos sancti omnes suscipere vel videre desiderant, ubi nos rex cœlestis Christus et superni cives Angeli expansis charitatis brachiis exspectant. Ibi, inquam, festinemus, ubi sine fine vivamus, et ubi angelicis agrinibus consortes esse possimus. Ita postremo in exsilio hujus mundi agamus, ut ad futurum judicium cum secura conscientia bonis operibus ornati veniamus ibique gratissimum Deo munus nostras animas offeramus: ut pro hoc commercio ab co ternitatis beatitudinem accipere et in sæculum sæculi gloriari. possimus. Hæc nos, charissimi, mandata hactenus quasi lac vobis gustanda porreximus; et ecce moda sub testimonio Dei et sanctorum Angelorum qui nos loquentes audiunt, absolvimus debitum nostrum, cœlestia vobis præcepta tradentes. Amodo jam vestrum est cogitare, quatenus et admonitio nostra effectum habeat salutis, et vos semper voluntatem Dei facientes ab omni vos inalo eustodiatis, atque demum liberi ab omni contagione peccati ad regna coelestia tripudiantes pervenire possitis: praestante Domino nostro Jesu Christo, qui cum Patre et Spiritu san cto vivit et regnat per cuncta sæcula sæculorum. Amen.

SERMO

DE SYMBOLO".

com

EXORDIUM Fidei interioris et exterioris necessitas. Symbolum regula fidei. Quaratione institutum sit. Quid co plectatur (b) Notum est, dilectissimi, Charitati vestræ, quod milites seculi beneficia temporalia' a temporalibus do inis accepturi, prius sacramentis militaribus obligantur, et dominis suis fidem se servaturos profitentur: quanto magis ergo aterno Regi militaturi, et æterna premia percepturi, d bent sacramentis cœlestibus obligari, et fidem per quam ei placituri sunt, publice profiteri? Dicit enim Apostolus, Sine fide impossibile est placere Deo (H br. xi, 6). Hanc in cordibus nostris agnoscit, qui scrutatur renes et corda (Psal. vn, 10). Sed propter conservandam Ecclesi.e unitatem, dispensationi hujus temporis cum fide cordis necessaria est oris confessio: quia corde creditur ad justitiam, ore autem confessio fit ad salutem (Rom, x, 10), non tantum prædicatorum, sed etiam auditorum. Non cnim aliter frater de fratre bene sentiret, nec pax Ecclesiæ servaretur, nec alium docere, aut ab alio discere saluti necessária posset, nisi quod in corde habet, signis vocum tanquam suis vehiculis ad aliorum corda transmitteret. Est ergo fides et corde servanda, et ore promenda. Fidės namque omnium bonorum est fundamentum, et humane salutis initium. Sine hac nemo ad numerum filiorum Dei poterit pervenire: quia sine ipsa in hoc seculo nec justificationis consequitur gratiam, nec in futuro vitam possidebit æternam. Et si quis non ambulaverit per fidem, non perveniet ad speciem. Hoc attendentes sancti Apostoli, certam fidei regulam tradiderunt, quam secundum numerum Apostolicum duodecim sententiis comprehensam, Symbolum vocaverunt: per quam credentes catholicam tenerent unitatem, el per quam hereticam convincerent pravitatem. Symb

(u) olim in tomo 10, de Tempore serm. 181, et post in Append. 59. Ex Ruffino, Cæsario, Gregorio, Ivone Carnotensi, etc., collectus, et insuper Append. tomi 5 totum sermonem 242 membratim dissectum complectens.

(b) Ivo Caruct., serm. de symb. et prolog. Fulgentii de Fide.

[blocks in formation]

(a) Tradunt enim, quod post ascensionem Domini et Salvatoris nostri ad Patrem, cum per adventum Spiritus sancti discipuli ejus inflammati linguis omnium loquerentur, ad singulas quasque nationes ut Dei verbum prædicarent, ituri ac discessuri ab ins vicém, normamu prius sibi futuræ prædicationis. in commune statuerunt; ne localiter ab invicem disce→ dentes, diversum vel dissonum prædicarent, his qui ad fidem Christi invitabantur. Quines igitur in uno positi, et Spiritu sancto repleti, breve sue prædicationis indicium conferendo in unum, quod sentiebat unusquisque computabat, atque hanc iti credentibus dandam esse regulam instituerunt, Symbolam breve est verbis, sed magnum est sacramentis. Quidquid enim præfigaratum est in Patriarchis, quidquid denuntiatum est in Scripturis, quidquid prædictum est in Prophetis, vel de Deo ingenito, vel ex Deo in Deum nato, vel de Spiritu sancto vel de suscipiendo omni sacramento, vel de morte Domini resurrectionisque ejus mysterio, totum breviter, hoc Symbolum continet, et contine:do habet et confitendo. Discat ergo quisque fidem Apostolicam professus per ora gestantium in Baptismo, cum ad annos intelligibiles venerit. Jam ad istius Symboli professionis sacramentum textumque veniamus, quod in hunc modum incipit:

CAPUT PRIMUM. Credere Deum, Deo, in Deum. Fides diaboli. Omnipotens. Credo in Deum Patrem omnipotentem. (6) In primis, dilectissimi, qualis sermo sit in Symboli capite, diligenter attendite. Ergo in primo habet, Credo. Vide quod Dominus noster non nos jubet discutere divina judicia, sed credere: nec rationem requirere, sed fidem simpliciter et immobiliter exhibere. "Non dicit, Credo Deum; vel, Credo Deo quamvis et hæc saluti necessaria sint. Aliud enim es,

[blocks in formation]
« ก่อนหน้าดำเนินการต่อ
 »