νομοθέτην τὸν ἀνθρωπείαν ψυχὴν ἔχοντα; ὁ λόγος σὰρξ ἐγένετο καὶ τέλειος ἄνθρωπος οὐκ ἐν ἀνθρώπῳ κατοικήσας. πῶς δὲ καὶ μάγος οὗτος ὁ πάλαι μὲν πᾶσαν αἰσθητὴν καὶ νοητὴν φύσιν και τασκευάσας γνώμῃ πατρὸς, ἐν δὲ τῇ ἐνανθρωπήσει πᾶσαν νόσον καὶ μαλακίαν θεραπεύσας; omissa sunt, et pro անօրէն ,,iniqսum“ bis scriptum legitur ։ անօրէնս ,,iniquos“. Lat. 2,,,Si Deus est homo (,,si dεòs ó ävỡρæños“? Usser.: Si Deus et homo, ubi conjunctionem in aliis libris desideratam ex Magdalenensi Ms. reposuimus."); quid iniquum (non unicum, ut habebatur in editis. Usser.) vocas Dominum gloriae (cf. I Cor. 2, 8.), illum videlicet naturâ immutabilem? Quid sine lege dieis legislatorem, qui non (addidit negationem) humanam animam habuit?“ 1. 1. ὁ λόγος — γνώμῃ πατρός. Cf. Ev. Jo. 1, 14. Arm. ( ωρι եղեւ, բանն մարդացաւ, բայց ոչ ՚ի ընակումն ինչ, այլ ի միաւորութիւն որ ի սկզբանն ստեղծ զամենայն, զիմանալի 4 qbpkbjb wpwpwdu Yunfu Sop: i. e. „Verbum caro (corpus) factum est, verbum humanam induit naturam (homo factum est), at non in habitatione aliquâ (ad habitationem aliquam), sed in unione (conjunctione, vel,,ad conjunctionem"), qui in principio (cf. syr. casiμ16) creavit (condidit, effinxit) omnes (vel interpunctionis ratione habitâ ,,omnia“) intelligibiles et visibiles (conspicuas) creaturas voluntate Patris". Liberius haec reddidit; pro,,xavoinnoas" legit fortasse τοικήσει; sed quid legerit loco verborum „πῶς δὲ καὶ μάγος οὗτος“, fateor me nescire. Lat. 2.,,Verbum caro factum est: Verbum homo; sed non ,,ἀλλ ̓ οὐκ") in homine (omisit verba σὰρξ ἐγένετο καὶ τέLeios-xatoixoas"). Quo modo igitur (,,ov") magus est ille; qui λειος in principio omnem sensibilem et intelligibilem naturam voluntate Patris praeparavit." γκα 1. 4. év dè tỷ x. t. 2. Cf. Ev. Matth. 4, 23. 9, 35. et S. Ign. ep. ad Magn. cap. XI. Arm. Արդ ի մարմնանալն զամենայն Հիւանդութիւնս. 4 qwfumwdFunctþibu b1nj8. i. e.,,Jam (Itaque) in assumtione corporis (carnis, quum caro s. corpus fieret) omnes aegritudines et infirmitates (languores) solvit (dissolvit)"; ac si legisset,,voas“ pro „Depaлevoas“. Lat. 2.,,qui, cum esset in carne, omnem infirmitatem atque languorem curavit?" VI. Πῶς δὲ οὐχ οὗτος θεὸς ὁ νεκροὺς ἀνιστῶν χωλοὺς ἀρ τίους ἀποστέλλων λεπροὺς καθαρίζων τυφλοὺς ὀμματῶν τὰ ὄντα ἢ αὔξων ἢ μεταβάλλων ὡς τοὺς πέντε ἄρτους καὶ τοὺς δύο ἰχθύας καὶ τὸ ὕδωρ εἰς οἶνον· τὸν δὲ σὸν στρατὸν ῥήματι μόνον φυγαδεύων; τί δὲ κακίζεις τὴν φύσιν τῆς παρθένου καὶ τὰ μόρια ἀποκαλεῖς αἰσχρά, πάλαι ταῦτα πομπεύων καὶ γυμνοῦσθαι 1. 1. Πῶς δὲ eis oivov. Cf. Ev. Matth. 11, 5. Jo. 6, 9. 10. 2, 9. Pro „‚ãoтovs, xai“ Ms.,,aqtovs, “. Arm. qbwpq wubu unuų Swpq ով բանսարկու. այնմ՝ որ զմեռեալս յարոյց. զբորոտսն սրբեաց զկոյրս լուսաւորեաց. եւ զորս կամի փոփոխէ եւ աճեցուցանէ իբրեւ զջուրն ՛ի գինի. եւ զՀինգ նկանակսն եւ զերկուս ձկունսն: i. e.,,quomodo dicis merum (nudum) hominem, o calumniator (in his prorsus abit a verbis textus graeci), eum (ad verbum „merus homo, ο calumniator, ei qui mortuos resuscitavit (om. verba ,χωλοὺς ἀρτίους ἀποστέλλων"), leprosos mundavit (sanctificavit, purificavit), caecos illustravit (illuminavit), et quae vult commutat et auget, sicut aquam in vinum (,,μεταβάλλων ἢ αὔξων, ὡς τὸ ὕδωρ εἰς οἶνον, καί etc.), et quinque panes et duos pisces. Lat. 2. „, Quo modo autem non est Deus, ille, qui mortuos resuscitavit, claudos sanavit, leprosos mundavit, caecos illuminavit, de quinque panibus et duobus piscibus tot millia hominum saturavit (Haec e Ms. Magdalenensi restituimus. Usser.), aquam in vinum convertit. Liberius haec reddidit, et om. verba,,τὰ ὄντα ἢ αὔξων ἢ μεταβάλλων. 1. 4. τὸν δὲ τὸν — ἀποκαλεῖς αἰσχρά. Pro „μόνον φυγαδεύων Cod. Nydpr. »μόνῳ φυγαδεύων"; idem exhibet „,ἀποκαλεῖς, ubi Augustan, et Florentin. „ἀπολαλεῖς". Cf. Ev. Luc. 8, 30. Arm. Te qgfimunրութիւնս քո զամենայն բանիւ փտխուցանէ. ընդէ՞ը ասես չար զընութիւն կուսին եւ զպատուական անդամն գարշ կոչես: i. e. Et exercitus (militias) tuos omnes verbo (om. μόνον) fugat; cur dicis malam naturam virginis, et honorata (veneranda, h. 1. pudenda) membra (ejus) foeda (abominabilia) vocas ? “ Lat. 2. „,tuumque exercitum verbo tantum („,μóvov“) fugavit? Quid ergo pessimas (ut et infra, Ilicet in priore loco pro eâ voce Faber dejicis, in posteriore pessundas substituerit. Usser.) naturam Virginis, et membra turpia vocas?“ 1. 6. πάλαι ταῦτα – 66 ἐπιθυμίαν ἀῤῥένων. Cod. Nydpr. „πομπεύειν" pro απομπεύων“. Arm. Πε jwnuiuqnja qwjunail wpdblr γιαγιαδά κελεύων, ἄῤῥενας μὲν εἰς ὄψιν θηλειῶν, θηλείας δὲ εἰς ἀκόλαστον ἐπιθυμίαν ἀῤῥένων; νῦν αἰσχρά σοι ταῦτα νενόμισται, καὶ σεμνὸς εἶναι προσποιῇ σὺ τὸ τῆς πορνείας πνεῦμα ἀγνοῶν ὅτι τότε γίνεται αἰσχρόν τι, ὅταν παρανομία υπανθῇ. ἁμαρτίας δὲ ἀπούσης եւ խայտառակել հրամամ` տայիր. զարուսն ՚ի յեգսն (i. յէգսն) փոխանակել եւ զեգսն (. զէղսն) յանօրէն ցանկութիւն արուաց. i. e.,,Non antea haec commovebas retegere (manifestare, ostendere), et ignominiae exponere (tradere) mandatum dabas, masculos in feminas (e syr. 1 ca explicandum) commutare, et feminas in impiam libidinem (cupiditatem) masculorum." Si negatio recte hic posita est, tota sententia interrogative sumenda, et particula ng vertenda erit,,nonne ?" Sed, quum neque in graecis neque in latinis hic interrogatio locum habeat, suspicor in textu arm. subesse aut librarii aut typographi vitium, ac rescribendum p „qui“ pro ¿¿ „non"; in exemplari scilicet syr. scriptum erat? X,qui antea“. Lat. 2.,,haec olim praeseminans (f. „praesentans“ Cotel.), et nudari jubens, masculos in facie feminarum, feminas vero in illicitum de siderium masculorum." 1. 2. vvv αἰσχρά σοι — ῥυπανθῇ. @vnap97. Arm. զայսոսիկ րարւոք Համարիս. եւ իբրեւ ՛ի պարկեշտս խրախճանաս. Ո՞վ դու Հոգի մոլորութեան եւ պոռնկութեան եթէ յայնժամ բարի ինչ եղեւ, յորս ժամ յանօրէնութեանն եւ աղտեղութեանն յաղտեղու Pbwrz) Jwpkfil. i. e. „haec (om. „võv“) bona (pulchra; legit syr. 1. 4. àμagrías dè x. v. 2. Arm. 4 wydɗ np ng quy dbqe qwpz fibe οὐδὲν τῶν γενομένων αἰσχρὸν οὐδὲν φαῦλον ἀλλὰ πάντα καλὰ λίαν· καὶ σὺ μὴ βλέπων κακίζεις αὐτά. VII. Πῶς δὲ πάλιν οὐκ ἔτι σοι δοκεῖ ὁ Χριστὸς εἶναι ἐκ τῆς παρθένου, ἀλλ ̓ ὁ ἐπὶ πάντων θεὸς ὁ ὢν ὁ παντοκράτω; τίς οὖν ὁ τοῦτον ἀποστείλας εἰπέ· τίς ὁ τούτου κυριεύων; γνώμῃ δὲ τίνος οὗτος ἐπειθάρχησε; νόμων δὲ ποίων πληρωτής γέγονεν կամ` խոտան, ոչ. այլ ամենայն ինչ բարի եւ գովելի. Եւ դու յորժամ` տեսանես՝ Σωρ wubu qbnuw. i. e.,, et nunc („ võv 1 δέ), quod non exsistit peccatum, abominabile (foedum) quidquam vel reprobum, non (sc. est, exsistit; delendum videtur comma ante negationem az, aut rescribendum: done the qupz i. e. ,, peccatum, non est abominabile“ etc.), sed omnia (omne aliquid) bona et laudanda; et tu, quando (om. negationem,,un") vides, mala dicis ea.“ Lat. 2. „,caeterum nihil turpe est, quod sine peccato geritur, nihil pravum; sed omnia bona valde. Et tu non videns pessimas (cf. supra) ea.“ 1. 3. Πῶς δὲ – ὁ παντοκράτωρ. Arm. L η ωρα σε αωζω ζω ηνωμη մարիս զքե զոր ի կուսէն աստուած ի վերայ ամենայնի wdbbwqwy: i. e. „,et quomodo nondum (non adhuc) putas Christum (eum) qui e Virgine Deus super omnia omnipotens (omnitenens)?" Lat. 2. „,Quo modo rursum non tibi videtur esse Christus ex virgine; sed ille qui est super omnia Deus, ille scilicet omnia potens?“ 1. 5. τίς οὖν εἴκων. Codex Florentinus exhibet νόμων δὲ ποίων, non ut Augustanus et Nydpruccianus „νόμον δὲ ποίων“. Vet. interpres: cujus legem, unde ,,νόμον δὲ ποίου" restituit Morelius. Usser. Verba,,ὁ μήτε γνώμῃ — εἴκων" vetus Interpres non ad praecedentia, sed ad sequentia, ad satanam videlicet, non ad Christum, retulit. Idem. Arm. ab his verbis caput III. incipit: Upr www (1. muui ) [ 4 առաքեաց զնա, ով վկայեաց զնմանէ թէ տէր է. ում` կամաց Հնազանդեցաւ նա. որոց օրինաց եղեւ նա կատարիչ. ոչ կամաց մարդոյ եւ իշխանութեանց Հնազանդեցաւ. այլ Հօր իւրոյ: i. e.,,Jam (Itaque) dic mihi, quis misit eum? quis testatus est de eo, quod Dominus est (non vitium, neque lectionis varietas, sed correctio interpretis hic subesse videtur) ? cui voluntati obtemperavit hic (ille)? quarum legum (vel „cujus legis“) factus est hic (ille) consummator? Non voluntati hominis (syr. lesly) neque (et) principatibus potestati ὁ μήτε γνώμῃ τινὸς μήτε ἐξουσίᾳ εἴκων; καὶ τὸν Χριστὸν ἐξαιρῶν τῆς γεννήσεως τὸν ἀγέννητον νομοθετεῖς γεγεννῆσθαι καὶ σταυρῷ προσηλῶσθαι τὸν ἄναρχον· τίνος συγχωρήσαντος οὐκ ἔχω εἰπεῖν. ἀλλὰ γὰρ οὐ λέληθας με τοῦ παλιμβόλου· οὐδ ̓ ἀγνοῶ bus) obtemperavit, sed Patri suo." Ultima verba aut ipse videtur addidisse. aut lector margini adscripsisse, unde in textum facile irrepere poterant, Lat. 2.,,Quis ergo est, qui hunc misit, dicito; quisve, qui huic dominatur; vel cujus sententiae subjectus fuit, aut cujus legem adimplevit ? Tu qui, nullius sententiam vel potestatem habens (,, xwv" pro ,,&ixv“). “ 1. 1. καὶ τὸν Χριστὸν ovx ij@ sirtei, tÒ»éptop deest in Ms. — Pro ,,pouo9sreist Ms. exhibet ,,vouo9eris“. Arm. Դու զքսն որ ծնաւ ի մարիամայ, յոչ ծնելութենէ առանց ծննդեան դնես զօրէնս եղականութեանս. եւ ի խաչին բեւեռես զգլուխն ամենեցուն եւ զայսոսիկ թոյլ ինձ ասել: i. e. ,,Tu Christum, qui natus est a (e) Maria (additamentum interpretis aut lectoris), quum (s. quod) non partus sit (ad verbum „,a non-partu, non - genera tione“, syr. 120 neratione (syr. տաս ] -o pro «d» tifs Yewiosus), sine ge P1⁄2, gr.„,àyévvntos“) ponis legem (syr. masas olm) creationis (nostrae s. ortus nostri), et cruci affigis ca Multum abit a textu put omnium, et haec permittis mihi dicere.“ graeco. Lat. 2. haec cum antecedentibus arcte conjungens, vertit:,,(Tu qui) Christum separas a generatione, et legislatorem (,,րօuo9&rպ»« ? ) ingenitum esse pronuncias, et cruci affixum illum qui est sine principio. Cujus ergo permissu hoc factum est, non habeo dicere." Baipets, quod in notis ad Arm. paullo liberius sic vertit: 1. 4. @ll.a do *. . . Usser. ad verba,,örı da loğa wad didvua Baivets animadvertit: ,,Ita ex codice Nydprucciano graeco [ubi tamen ,,öre. legebatur] et vetere Latino Interprete edidimus, ubi in Florentino,,ò òón al divu Baivets legebatur, et in Augustano adhuc corruptius :,,ծò dog aà diծvu Beu“, pro quo ex conjectura substituit Morelius ,,ò .oğa è divu hunc locum pluribus Maestraeus explicat. Քանզի ոչ եմ ես մոռացեալ զշրջապատումն իրացդ, եւ թիւր ինչ կամ՝ խոտորնակ գնացս ունիմ, այլ դու ես մոռացեալ եւ խոտորեալ: իսկ ով է ծնեալն ասա ( . ասա) ինձ. դու պարծիս թէ զամենայն ինչ դիտես. i. e. Etenim non sum ego ,, |