1. De veteribus gentibus patriciis. Permagni interesse puto scrutari 718 senatorum in laterculis nostris. obviorum1) quam multi fuerint patricii viri, quam multi plebei. Ac primum quidem nostrum est patricios viros eos enumerare, quorum maiores aetate iam liberae rei publicae in senatu fuerunt. Anno p. Chr. n. 69, quo Vespasianus imperium iniit, quot patricii e gentibus veteribus orti superfuerint, non satis constat. Cui anno nonnulli nisi ex eo attribui non possunt, quod paucis annis ante muneribus eius modi functi sunt, ut anno etiam 69 in senatu eos fuisse veri sit simillimum. Eo in numero habendi sunt Cossus Cornelius Cossi f. Lentulus (n. 258) eiusque patrueles Cn. et Cossus Cornelii Lentuli Gaetulici (n. 242 et n. 310) atque D. Iunius Silanus Gaetulicus 2) eorum frater (n. 329)3). Eadem gente orti sunt P. Cornelius Lentulus Scipio (n. 249), P. Cornelius Scipio Asiaticus (n. 271)4), (Ser. Cornelius Scipio) Salvidienus Orfitus (n. 170)5). lis fortasse adici potest Fabius Num[antinus] (n. 316), quem Fabiis, qui liberae rei publicae temporibus florebant, natum esse putem 6). Denique accedit M. Valerius Messalla Corvinus (n. 253), qui originem ducit ab illo M. Valerio Messalla Corvino oratore 7). Eos inspicientes nos non effugit gentem Corneliam imperatoria etiam aetate praeter ceteras floruisse, quippe 1) Cf. infra Ind. nom.: n. 1-716; accedunt n. 297a et n. 1021 a. 3) Is quidem cum nescio quo anno adoptatus sit a D. Iunio Silano (cf. PIR II 249. n. 556; 245 n. 546; Mommsen, Eph. epigr. I 65), in gentem Iuniam postea transiit; tamen hoc loco memorandus est, quod Cn. Cornelio Lentulo Gaetulico (cos. a. 26; cf. PIR I 455 n. 1134) genitus est; cf. Heiter p. 31; stemma PIR I p. 452; RE IV 1359 seq. 6) Patricium eum fuisse recte statuit Mommsen, Hermes 38, 1903 p. 128. 7) Heiter p. 39 statuit Valeriis Messallis stirpem Vipstanorum Publicolarum Messalarum esse ortam. Cui, quamquam Tacitus (h. III 9) Vipstanum Messallam (n. 216) claris maioribus ortum esse refert, adeo non assentior, ut ea probem, quae dixit Dittenberger, Ephem. epigr. I 250: ... ab aliquo ex illis Vipstanis, qui Iuliae et Claudiae gentium temporibus ad summos honores pervenerunt, origo eius repetenda erit. De Tac., dialog. 27 cf. Dessau PIR III 445 n. 468. quae plurimos patricios a. 69 in senatum contulisset. Quam dissimiles reliquae gentes patriciae! Unus Fabius atque unus Valerius tum in senatu obvii videntur. At multo magis veteres patriciorum gentes exstinctae sunt eo tempore, quo ad Nervam imperium delatum est. Nulla gens patricia nisi Cornelia paucos senatores in curiam contulit, Ser. Cornelium Dolabellam Petronianum (n. 167) eiusque filium Ser. Cornelium Dolabellam Metilianum (n. 880). Tum fortasse etiam Ser. Cornelii Scipiones Salvidieni Orfiti et pater et filius in senatu fuerunt (n. 170 et 1335). Anno vero 117 duo tantum patricii in senatu Romano fuerunt iique Cornelii: Ser. Cornelius Ser. f. P. n. P. pron. P. abn. Dolabella Metilianus Pompeius Marcellus (n. 1619) et Ser. (Cornelius) Scipio Salvidienus Orfitus (n. 1335. 1489.). Iis fieri potest ut accedat Cn. Pinarius Cn. f. . . . . Severus (n. 1536), quem Pinariis veteris rei publicae esse ortum conicit Dessau ad CIL XIV 3604. Patriciorum, quos modo enumeravi, stirps Corneliorum Lentulorum aetate Vespasiani videtur perisse (cf. Heiter p. 31. 75); Corneliorum Dolabellarum Metilianorum nemo nobis occurrit post Traiani aetatem nisi Ser. Cornelius Dolabella Metilianus Pompeius Marcellus (n. 1619), qui imperante iam Traiano honores priores capessiverat 1). Sed Cornelii Scipiones Orfiti saeculo etiam III exeunte floruerunt 2). Haec habui de hac re quae dicerem. Quod reliquum est, ut series a Willemsio") atque ab iis, qui eum secuti sunt4), inde ab a. u. c. 699 usque ad a. p. Chr. n. 65 compositas comparemus cum iis, quae fuerunt a. p. Chr. n. 69, 96, 117. Qua in re monendum est, cum neque ab illis viris doctis neque a nobis senatores Romani, qui annis quos citavi in curia fuerunt, indagati videantur esse omnes, numeris de senatoribus collatis nimia auctoritas tribui non potest 5). Willems igitur inter 418 anni 699 senatores invenit viros patricios 45 (= 10/10%); inter 475 anni 710 Ribbeck 29 vel 30 (6/10/0); inter 221 anni 723 Fischer 22 (10%)); inter 390 anni p. Chr. n. 65 Willems 13 ( 3/10%). Quantopere numerus deminutus est inde ab a. 69! Inter 386 anni 69 senatores inveniuntur patricii 9 (= 23/100); inter 404 anni 96 senatores patricii 4 (1%), inter 428 anni 117 senatores sunt patricii 3 (=10%). 1) Non aetate demum Hadriani, ut ait errore Heiter p. 75. 2) Cf. Heiter p. 33. 3) Willems II p. 427-543. 4) O. Ribbeck p. 81; F. Fischer p. 101; P. Willems, sénat a. 65 p. 123 seq. 5) Tabula gentium exstat in p. 129. 102 seqq. p. invenit 6) Id memoratu dignum mihi videtur, quod Fischer 1. 1. inter 127 anni 727 senatores patricios 21 (= 15/10%); inter 148 anni 747 patricios 25 (= 16/10%); inter vero 276 anni 767 patricios 31 (= 11/100). Adnotatio. Ii, qui asterisco notati sunt, num eo anno, quem supra citavi, senatores patricii fuerint, incertum est. 1) Pinarium adiecit Fischer 1. 1. p. 101. 2) Quod Willems 1. 1. p. 124 not. 1 in veterum patriciorum numero habet Scribonianum Camerinum (PIR III 183 n. 205) et Q. Sulpicium Camerinum (Pythicum?) (PIR III 282 n. 713), probari nobis non potest; cf. Heiter p. 37 seq. Klio, Beiheft Stech. 9 |