Behold, we know not any thing

I can but trust that good shall fall
At last-far off--at last, to all,
And every winter change to spring.

So runs my dream: but what am I?
An infant crying in the night :.
An infant crying for the light:
And with no language but a cry.

LV.

O wele, ni nis gwyddom ddim,
'D oes geny' ond credu mai da ddaw ́
I'r oll-o'r diwedd ymhell draw,
Y try pob gaua' 'n wanwyn im'.

Fy mreuddwyd ro'is: ond beth wyf fi ?
Rhyw faban grïa mewn nos wyf :
Rhyw faban gria am oleu wyf:
Heb un iaith genyf fi ond cri.

Natur i'w darllen yn ngoleu ffydd.

The wish that of the living whole
No life may fail beyond the grave,
Derives it not from what we have
The likest God within the soul?

Are God and Nature then at strife,
That Nature lends such evil dreams?
So careful of the type she seems,
So careless of the single life;
That I, considering everywhere,
Her secret meaning in her deeds,
And finding that of fifty seeds
She often brings but one to bear.

I falter where I firmly trod,

And falling with my weight of cares
Upon the great world's altar-stairs
That slope thro' darkness up to God,
I stretch lame hands of faith and grope,
Aud gather dust and chaff, and call
To what I feel is Lord of all,
And faintly trust the larger hope.

Dymuno, o'r cyfanswm byw,

Na phaid un bywyd hwnt i'r bedd, B'le tardd-ond o'r hyn enaid fedd Debycaf oll o'i fewn i Dduw ?

Yw Duw a Natur 'n anghytûn,

Pan rydd hi 'r fath freuddwydion drwg?
Fath ofal am y dosbarth ddŵg,
Mor ddiofal eto am fywyd un;

Pan gaf, wrth chwilio yma a thraw,

Trwy ei boll waith, ei hystyr cûdd,
Tra'r hadau weithiau 'n bum' deg fydd,
Mai dim ond un i ffrwyth a ddaw.

Fy nhroediad gynt oedd gryf, gwan yw,
Gan syrthio â'm pryderus bwn
Ar allor-risiau'r byd mawr hwn
A ddring trwy d'wyllwch fry at Dduw,

Rhoi dwylaw cloff o ffydd yr wy'

I deimlo-llwch ac ûs a gaf,
Ond galw ar Arglwydd pawb a wnaf,
A chredu 'n wan y gobaith mwy.

LX.

Y bardd ar y ddaear yn caru ei gyfaill yn y Nef, yn debyg i ferch dlawd wedi rhoddi ei serch ar foneddwr.

He past; a soul of nobler tone :
My spirit loved and loves him yet,
Like some poor girl whose heart is set
On one whose rank exceeds her own.

He mixing with his proper sphere,

She finds the baseness of her lot,
Half jealous of she knows not what,
And envying all that meet him there.
The little village looks forlorn;

She sighs amid her narrow days,
Moving about the household ways,
In that dark house where she was born.

The foolish neighbours come and go,

And tease her till the day draws by: At night she weeps, 66 How vain am I ! How should he love a thing so low?"

Ef aeth; oedd enaid o uwch bri:
Fe'i carodd f' ysbryd-câr o hyd,
Fel geneth dlawd a roisai 'i bryd
Ar un o ddosbarth uwch na hi.

Efe 'n troi 'n ei briodol le,

Hi wêl mor isel yw ei rhan,
Yn ddarn-eiddigus nas gŵyr pa'm,
Gwynfyda bawb f'ai gydag e'.

Y dreflan fach mae 'n wel'd heb fri;
Trwy 'i dyddiau cul och'neidio wna,
Trwy waith y teulu 'n ddystaw â,
'N y tywyll dy lle ganed hi.

Ei edliw trwy y dydd mae 'n gael,

Gan ffol gym'dogion mewn gwag nwyf:
Y nos hi wyla: "Mor ffol wyf!
Sut gall ef garu peth mor wael?"

Efe a'i gyfaill yn debyg i ddau fachgen o ddechreuad isel—un wedi cyrhaedd sefyllfa uchel, a'r llall yn parhau wrth ei ddiwrnod gwaith yn ei hen fro.

LXXXIV.

Dychymyga pa fath a fuasai gyrfa ei gyfaill, pe cawsai fyw.

To clasp their cheeks, and call them mine, Gan dd'weyd "Fy nhlant" mewn serchus

Gwel'd dianedig ruddiau 'r wyf [nwyf,
O gylch di-gynneuedig dân.

Ymwelydd wyf â'th annedd glyd
Mewn parch â thi cyd-rodio gawn
Flodeuog lwybrau dysg a dawn,
Mewn dadl, ymgom, siriol fryd;

* Yr oedd Hallam ar fin myned i'w briodi â chwaer y bardd.

IN MEMORIAM

Nid yw ysbrydoedd y meirw yn dal cymundeb ond âg enaid mewn tawelwch.

NODIADAU LLENYDDOL.

Endymion. By the Author of "Lothair." Three Vols. London: Longmans. Y MAE Arglwydd Beaconsfield yn ffodus yn y gallu sydd ganddo i lywodraethu ei hunan, ac i ymostwng i'r anocheladwy. Pan ydoedd mewn ystyr wleidyddol wedi cyfarfod y fath drychineb yn 1868, yn lle ymollwng a gadael i'w ofid fwyta ei galon, fe drodd at ddifyrwch ei ieuenctyd o ysgrifenu nofel, a chyn pen nemawr fe ddaeth "Lothair" allan. A'r un modd eleni, wedi i'r etholiadau droi yn ei erbyn gyda'r fath ddirfawr rym, ac iddo yntau mewn canlyniad gael ei daflu i lawr o binacl ei ogoniant, a phan oedd llawer yn dychymygu ei fod wedi ymneillduo i dawelwch Hughenden i ddyoddef a marw, fe ymroddodd drachefn, fel pe na buasai dim wedi dygwydd, i ysgrifenu nofel arall; a'r dydd o'r blaen, er syndod i fyd nad oedd yn meddwl am ddim o'r fath beth, dyma "Endymion" yn ymsaethu i'r golwg, a llygaid degau o filoedd yn cael eu serenu gan ogoniant y weledigaeth. Y mae yn bleser calon i'w Arglwyddiaeth ar hyd ei oes a chyda phobpeth beri i bobl synu; ac mae yn ddiammeu pan, ymhob ystyr arall, yr oedd ei allu ar feddwl y cyhoedd wedi ei wneyd mor ddiddym, fod yn ddirfawr foddhâd iddo weled y rhŵth â pha un y mae y deyrnas y dyddiau hyn yn awyddu am gael darllen ei chwedl. Ac y mae y derbyniad a roddir i'r gwaith yn rhyfeddol. Dywedir fod Meistri Longman wedi rhoddi iddo am dano £10,000; y mae yn cael ei ledaenu mewn niferi sydd ymron yn anhygoel, ac ystyried fod ei bris yn gini a hanner; ac y mae yn cael ei gyfieithu i brif ieithoedd y Cyfandir, yn y rhai y caiff, y mae yn sicr, dderbyniad helaeth yr un modd. Y mae athrylith yr Awdwr yn ddiammheuol, ac fe fuasai pobl dan unrhyw amgylchiadau yn croesawu gwaith newydd o dan ei law; ond mae amgylchiadau cyhoeddiad y gwaith hwnsydd yn nofel, wedi ei hysgrifenu gan un oedd mor ddiweddar yn Brifweinidog Prydain Fawr, a hyny mewn amser pan fuasai dynion yn meddwl y buasai ei orthrechiad digyffelyb yn gwneyd yn anhawdd iddo feddwl am ysgrifenu unrhyw beth-yn ychwanegu yn fawr at y dyddordeb a deimlir yn y llyfr. Y mae hyn, mae yn debyg, yn well na phe buasai ei Arglwyddiaeth yn tori ei galon; ond prin, dybygem, y mae yn ychwanegu at ei urddas. Yr oedd rhywbeth yn fawreddog yn ngwaith yr hen Rufeinwr, ar ol gwneyd gwasanaeth am yr hwn y buasai ei gydwladwyr o wirfodd calon yn gosod pob mawredd arno, yn gwrthod y cyfan ac yn dychwelyd adref yn syml at ei aradr a'i dyddyn. Ond y mae Arglwydd Beaconsfield, wedi ei drechu yn anobeithiol, yn myned adref ac yn ysgrifenu nofel! Y mae hyn, yn ychwanegol at lïaws o bethau eraill o gyffelyb natur, yn ei wneuthur yn dra ammheus a oes gan y gŵr urddasol hwn unrhyw argyhoeddiadau, neu a ydyw yn ngallu rhywbeth ymaflyd yn ddwfn yn ei natur. Y mae yn actiwr rhagorol; ond prin, ar wahân oddiwrth amcanion ei uchelgais, y mae yn werth ganddo ofalu beth a ddaw o'r helyntion y mae weithiau yn ateb ei bwrpas i broffesu y fath zel gyda golwg arnynt.

Ac y mae hyn yn cael ei brofi yn fwy fyth gan y gwaith ei hunan. Ni fyddai ond ofer i neb feddwl am gael ynddo un amcan difrifol, na'r un ymgais i ddysgu unrhyw wirionedd ag y gellid meddwl y buasai ei awdwr yn teimlo ei fod o ryw bwys ei argraffu ar feddwl ei gydwladwyr. Gwelsom fod un gŵr