PICTA VORUM EPISCOPI

OPERA OMNIA

RECUDI CURAVIT

DR. FRANCISCUS OBERTHÜR.

ASTOR LIBRARY

EW-YORK

TOMUS II.

WIRCEBURGI,

In Officina Libraria STAHELIANA

MDCCLXXXV.

CONTINENTUR HOC II. TOMO.

1. AD CONSTANTIUM AUGUSTUM LIBRI II.

II. AD CONSTANTIUM IMPERATOREM LIBER

UNUS.

III. CONTRA ARIANOS, VEL AUXENTIUM

MEDIOLANENSEM LIBER UNUS.

IV. FRAGMENTA EX LIBRO S. HILARII.

V. TRACTATUS SUPER PSALMOS USQUE AD XCVIII. PSALMUM.

SUMMARIA CRISIS

IN

1

SCRIPTA HILAR II.

C

1.

enfores nactus eft Hilarius aliquot de obfcuritate fuæ fcriptionis multum conquerentes, atque inde etiam de ejus, quoad certa dogmata fide recta rigorofius judicantes. Hos inter primus jam alias memoratus, Joannes quidam, quocum Philippus bonæ fpei Ordinis Præmonft. Abbas pro Hilario contenderat. Eft etiam, quod mireris, fagaciffimus alias Erasmus, ceteroquin de Hilario, quod eum & ipfe edi curaverit, bene meritus, in hoc numero cenforum. Centuriatores Magdeburgenfes, & Scultetus reliqui funt, quorum quidem nomen aliquid authoritatis talibus cenfuris adjicere poffet.

Crifin, quam infcriptio promittit, ita inftituemus, ut primo de illa, quam alii accufant, obfcuritate, deque talis obfcuritatis vera caufa, poft autem de Hilarii orthodoxa, quantum ad dogmata controverfa fide, judicium habituri fimus.

Ab omni obfcuritatis nota abfolvere Hilarium nemo æquus judex poterit. Fatentur id ii etiam, qui ceteroquin in fan&tum Doctorem multa religione feS. Hilarii Tom. II.

runtur >

runtur: Hieronymus, is ipfe, de quo haud ita pridem, Philippus, bonæ fpei Abbas, Trombellius jam fupra nominatus, & Maurini éditores..

Excufari tamen variis ex rationibus non difficulter poteft, ex iisdem nimirum, ex quibus ea, qua laborat, obfcuritas repetenda eft. Et præcipiti nimis fententia quis exinde hujus Doctoris fcripta refpueret, aut errorum gravium fufpecta haberet.

Bene Philippus ille Abbas fui Joannis quondam in Hilarii de Trinit. libros iniquæ crifi, quam ipfemet in refponforia fua his verbis conceptam, adducit:

Etfi in multis bene fentit de confubftantialitate, & perfonarum difcretione, quoniam nulla eft falfa doAtrina, quæ non aliqua vera intermifceat, tamen in pluribus fcrupulofiffime difputat, in quibusdam etiam errorem pertinaciter prædicat, ut merito propter hoc ab his, qui ruminant, prorfus refpuendus fit." Illique ejus in Comment. Hilarii in Mathæum: Abundant enim fimplices libri, ut jure fcrupulofi propter offenfam debeant evitari, "

Id fuo amico & fapientior, & æquior refpondet:,, Nunquid etiam debent, quæ fcrupulofa & fubtilia funt, evitari; vel forte lecta, & non intellecta, inconfulto judicio reprobari, eisque pro vitio ipfa fcrupulofitas & fubtilitas imputari, & non inde multo potius, multoque reverentius honorari?"

Et ingenue fatetur fefe in iis libris plura inveniffe, quæ non caperet vel ob obfcuritatem fermonis, vel ob mendofitatem codicis; ac rurfum in alia incidiffe, quæ propter fui aliquantulam novitatem

non